ASBEST
Soorten asbest
De term asbest verwijst naar een groep van zes natuurlijk gehydrateerde magnesiumsilicaten. Ze hebben opmerkelijke gemeenschappelijke eigenschappen op vlak van thermische, chemische en mechanische weerstand (flexibiliteit, tractie- en wrijvingsweerstand) en een bijzondere grote oppervlakte. Die eigenschappen hebben bijgedragen tot het industrieel gebruik van asbest in meer dan 3000 verschillende toepassingen en producten. Het werd decennia lang massaal gebruikt in de bouw en renovatie van gebouwen. Dit gebruik werd in de jaren ‘80 en '90 nog steeds toegepast hoewel de gevaren van asbest toen al goed gekend waren.
De asbestvezels behoren tot twee verschillende groepen van mineralen: de serpentijnen en de amfibolen. Alleen de volgende 3 types zijn gewoonlijk aanwezig in bouwmaterialen: chrysotiel, amosiet en crocidoliet.
Door de tijd verslechteren de materialen die asbest bevatten omwille van verschillende redenen (veroudering, schokken, luchtstroming, technische interventies, ...) en zo komen er vezels vrij in de atmosfeer die grote gezondheidsrisico’s inhouden.
Gezondheidsrisico’s
De schadelijke gevolgen van blootstelling aan asbest worden hoofdzakelijk veroorzaakt doordat men vezels die in de lucht rondvliegen inademt, deze zich afzetten en ze achterblijven op de luchtwegen. De grootte van de vezels heeft een zekere invloed op hun toxiteit. Er is overeengekomen dat een vezel een langwerpig deeltje is met parallelle randen, en waarbij de verhouding lengte-diameter groter dan 3 is. De belangrijkste voorwaarden voor het inademen van asbestvezels en andere silicaten is een diameter kleiner dan 3 µm. Bovendien zijn de afmetingen heel belangrijk bij de carcinogenese. Experimentele studies hebben aangetoond dat de lange en fijne vezels (lengte meer dan 5 of 8 µm volgens de auteurs en diameter kleiner dan 0,25 µm) veel kankerverwekkender zijn.
De klinische symptomen die worden geassocieerd met de asbestpathologie treden niet meteen op maar gewoonlijk na een zeer lange reactietijd, algemeen na meer dan tien jaar gerekend vanaf het begin van de blootstelling. Dit verklaart mee de vrees van personen die werden blootgesteld, omdat het risico op ziekte levenslang is. Asbest is verantwoordelijk voor long- en longvliesziektes. Asbestose, pleurale plaques en mesothelioom zijn specifiek terwijl longkanker of exsudatieve pleuritis multifactorieel is en het oorzakelijk verband met asbest berust op statistieken.